Küresel ısınma nedeniyle kutuplardaki buzullar büyük bir hızla erimeye devam ediyor. Uluslararası bilim insanları tarafından oluşan bir ekip, “kıyamet günü buzulu” olarak adlandırılan Batı Antarktika'daki Thwaites buzulunun da düşünülenden daha hızlı eridiğini ortaya koydu. Türkiye’nin üçte biri kadar alana sahip buzulun erimesinin, domino etkisi yaratarak Antarktika'daki diğer buzulları da peşinden sürekleyeceği ve büyük bir felakate neden olabileceği belirtildi.
Batı Antarktika'daki Thwaites buzulu, önceden düşünülenden daha hızlı ısınıyor ve eriyor. Soğuğa dayanıklı bir su altı robotundan elde edilen veriler, “kıyamet günü buzulu” olarak adlandırılan Thwaites'in, sanılandan daha fazla ılık suyla boğulduğunu ortaya koyuyor.
Batı Antarktika'daki Thwaites, neredeyse Türkiye’nin yüzölçümünün üçte biri büyüklüğünde ve çökmesi küresel olarak deniz seviyelerinde ortalama olarak 65 cm'lik bir artışa yol açabilir.
Öte yandan Thwaites, Batı Antarktika Buz Levhası'nın tam merkezine oturduğu için 'kıyamet buzulu' olarak adlandırılıyor. Buzulun geniş havzası, deniz seviyesinden alçak yerleşim-yerlerinde üç metre fazla yükselme tehlikesini beraberinde getiriyor. Bu durumdan en fazla ABD, Çin, Hollanda, Belçika, Maldivler, Kuzey Kore ve İspanya gibi alçak kıyılara sahip ülkelerin etkileneceğini tahmin ediyor.
Ancak, Thwaites'teki erime yalnızca bu ülkeler zarar vermeyecek. Bilim insanları Thwaites’deki çöküşü Batı Antartika’da diğer buzulların da parçalanması tetikleyerek insanlığı büyük bir faciaya sürükleyeceğini söyledi.
NASA’ya bağlı “Jet Propulsion”dan Eric Rignot konuyla ilgli yaptığı açıklamada, "Thwaites’deki erime domino etkisi yaratarak Batı Antartika’daki diğer buzulların kopmasını tetikleyebilir. Medyanın ve insanların kutuplardaki ve özellikle Antartika’daki tehlikenin farkında olduğunu düşünmüyorum. Bir felaket bizi bekliyor” değerlendirmesini yaptı.
Araştırmacılar, verilerin Batı Antarktikaki buz Tabakasının bir parçasını oluşturan buzulun altına giren vidasız denizaltı Ran tarafından toplandığını belirtti. Buzulun altındaki suyun gücü, sıcaklığı, tuzluluğu ve oksijen içeriği hakkında bilgiler açığa çıkarıldı.
İsveç'teki Göteborg Üniversitesi'nden baş yazar Profesör Anna Wahlin, Thwaites’in altında yapılan ilk kez ölçüm yapıldığını ifade ederek, ılık suyun buzulun altına girip dolaştığı üç kanal bulduklarını açıkladı.
Bununla birlikte bilim insanları, kuzeydeki Pine Island Körfezi'ne giden bir geçidi ortaya çıkardıkları ve bunun kıyamet buzulu için özellikle endişe yarattığını söyledi. Bu geçidin daha önce bir sırt tarafından engellendiği düşünülüyordu, ancak bu geçidin aslında açık olduğu ve tehlikeli buzulun altında ılık suyun fışkırmasına izin verdiğini fark edildi.
Güney Florida Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Dr. Alastair Graham ise ,"Ran'ın çok yüksek çözünürlüklü haritalamasıyla sonarları kullanarak, okyanus tabanının şeklinden etkilenen suyun buz rafı boşluğuna girip çıktığı farklı yollar bulabildik. Pine Island tünelinin daha yakından incelenmesi, yılda 75 kilometreküp buzun erimesinden sorumlu olduğunu ortaya koyuyor” dedi.